Meyve suları, kek, kurabiye, şekerleme, sütlü tatlılar, sert kıvamlı şekerler, karamel, gofret, çikolata, muz gibi yiyecekler dişlerde çürük oluşturma riskini artırıyor.
Diş hekimi Dt. Oğuzhan Özdemir, tatlı yedikten sonra süt, ayran içmenin ve peynir yemenin, şekerin ve ortaya çıkan asidin zararlı etkilerini önleyerek çürük riskini azalttığını söyledi. Acıbadem Kocaeli Hastanesi Diş hekimi Dt. Nihan Hızır ise, öğünlerden sonra ve ara öğünlerde ciklet çiğnemenin de çürük riskini azaltan bir etki yarattığını belirtti.
Süt, ayran ve peynirin tüketilmesi sayesinde, ağız ortamındaki tükürük içerdiği kalsiyum, flor ve fosfor ile çürüğe karşı doğal bir savunma sağlıyor. Ksilitol içeren şekersiz cikletlerin çiğnenmesi de tükürük akışını hızlandırdığından çürüğe karşı koruyucu özellik taşıyor. Öğün sonrasında, öğün aralarında şekerli besinler tüketildikten hemen sonra 15-20 dakika ciklet çiğnenmesi, dişler üzerindeki yapışkan yiyecek birikintilerini uzaklaştırarak çürükten koruyucu etki yapıyor.
Şeker İhtiyacanızı Meyveyle Karşılayın
Vücudun şeker ihtiyacının meyve ve sebze tüketerek karışlanmasını öneren Diş hekimi Dt. Oğuzhan Özdemir, şunları söyledi:
“Sert ve lifli besinleri, yumuşak ve yapışkanlara tercih edelim. Sıvı içecekler, katı yiyeceklere göre şekerli de olsa dişler arasından uzaklaştırılmaları daha kolay olduğundan, çürük oluşturma riskleri daha azdır. Yapılan araştırmalara göre muz tek başına tüketildiğinde daha fazla çürük riski taşırken, süt veya tahıllarla birlikte tüketildiğinde çürük oluşturma riski azalmaktadır.”
Ülkemizde süt ve ayran tüketiminin yılda yüzde 15-25 seviyesinde olmasına karşın, çay ve kolalı içeceklerin tüketiminin yüzde 50’lerde olduğuna değinen Dr. Özdemir, diş çürüklerini önlemede alınacak önlemleri şöyle sıraladı: (Ayrıca Bakınız, Diş Çürükleri)
- Yemek aralarında çikolata, gofret, bisküvi, şekerleme ve kolalı içecekleri tüketmemeye özen gösterin
- Şekerli yiyecek ve içeklerin yerine süt , yoğurt, ayran, yumurta, elma, havuç gibi ısırılarak yenen meyveleri tercih edin
- Dişlerinizi günde en az iki defa fırçalamaya çalışın
- Ara öğünlerde şekerli gıdalar ve içecekler tüketiyorsanız, besinlerden sonra su ile ağzınızı çalkalayın
- Öğünlerden sonra ve öğün aralarında şekersiz ciklet çiğneyin
- Dişlerinizde hiç sorun olmasa bile yılda iki kez diş hekimine kontrole gidin. (Bakınız, Koruyucu Diş Hekimliği)
Fırçalarken Çocuklara Örnek Olun!
Acıbadem Kocaeli Hastanesi Diş hekimi Dt. Nihan Hızır, süt dişlerinin dış yapısının yumuşak olması nedeniyle, çocuklarda çürüklerin hızlı ilerlediğine dikkati çekti. Bunu önlemek için de anne ve babanın ayna karşısında dişlerini fırçalayarak çocuklara, bu alışkanlığı kazandırması gerekiyor. Bebeğin sütü severek içmesi için sütün içine şeker koymanın ve emziğin lokum ve şekerli yapışkan gıdalara batırılmasının yanlış olduğunu belirten Hızır, şöyle konuştu: “Çocuklar bu şekerli biberon ve emzikle uyuduklarında, biberon çürüğü oluşuyor. Ayrıca çocuklarda süt dişleri 2,5 yaşında tamamlanıyor, 20 tane diş oluyor. Dişler tamamlandığı zaman, fırçalamaya özendirmek lazım. Hızır, şekerli gıdaların yanı sıra, annenin kullandığı ilaçlar, çocuğun geçirdiği enfeksiyon hastalıklarının da dişte çürümelere yol açtığını söyledi. (Bakınız, Çocukların Dişleri Neden Çürüyor?)
Yumuşak Fırça, Aşındırmayan Macun
Diş hekimi Dr. Oğuzhan Özdemir ve Diş hekimi Nihan Hızır, doğru diş fırçalama ve macun seçimi hakkında da bilgi verdi. Yapılan araştırmalar doğru teknik ve uygun fırça-macun ile dişlerin günde 2 kez, sabah ve yatmadan evvel, en az 1,5 dakika süreyle fırçalanmasının çürükten ve diş eti hastalıklarından korunmak için yeterli olduğunu gösteriyor. Çok sık fırçalamaktan ziyade, sert bir fırçayla, büyük grenli (özellikle sigara içenler için geliştirilmiş diş macunları büyük partiküllere sahiptir ve aşındırıcı özellikleri daha fazladır) macunların kullanılması, çok bastırarak ve sert bir şekilde 3-5 dakika sürelerle diş fırçalamak diş minelerine uzun vadede aşındırma yaparak zarar verebiliyor. Yumuşak kıllı bir fırça, normal bir diş macunu ile fırçalamanın dişlere bir zararı olmuyor. (Bakınız, Diş Fırçalama Eğitimi)